De Prinses Elisabethbasis is een Belgische wetenschappelijke basis op Antarctica, gebouwd tijdens het Internationaal Pooljaar 2007-2008 en voltooid in 2008-2009. Het vervangt de in 1968 verlaten Koning Boudewijnbasis (gesloten wegens gebrek aan budget).
Het station werd officieel geopend op 15 februari 2009.
Het financiële en materiële beheer van die wetenschappelijke basis op Antarctica wordt geregeld door een samenwerking tussen het Poolsecretariaat (een ADBA) en de Internationale Poolstichting (IPF, een privé-instelling).
Om een einde te maken aan hun geschillen ondertekenden de Belgische Staat en de IPF op 15 juni 2017 een dading.
Ingevolge die dading regelen jaarlijkse partnerschapsprotocollen de samenwerking voor elke Antarcticacampagne. Dat gebeurt in afwachting van de uitvoering van de wet van 8 juli 2018 die de koning machtigt een internationale vzw (ivzw) voor het beheer van de Zuidpoolbasis op te richten.
In zijn 176e Boek (deel I) bracht het Rekenhof verslag uit over allerhande problemen die het had vastgesteld naar aanleiding van de controle van de rekeningen 2018 van het Poolsecretariaat, waarbij het Rekenhof het Poolsecretariaat had verzocht die tekortkomingen te verhelpen.
In zijn 177e Boek (deel I) ging het vervolgens na in welke mate het Poolsecretariaat gevolg had gegeven aan zijn aanbevelingen.
Naar aanleiding van de controle van de rekeningen 2020 heeft het Rekenhof opnieuw onderzocht in hoeverre die aanbevelingen waren uitgevoerd. Het heeft in het kader van de tegensprekelijke procedure geen reactie ontvangen van de beleidscel van de staatssecretaris belast met Wetenschapsbeleid.
Het Poolsecretariaat moest acties ondernemen om een tegensprekelijke gewaardeerde inventaris van de basis en van de aanwezige goederen te verkrijgen.
Volgens het Poolsecretariaat is de opmaak van een dergelijke inventaris niet opportuun en brengt dit aanzienlijke kosten met zich mee. Hierdoor wordt geen gevolg gegeven aan de aanbeveling van het Rekenhof noch aan het arrest van het hof van beroep van 17 december 2015.
Beslissingen van de beleidsraad moeten volgens het Rekenhof duidelijker, vollediger en tijdig worden genotuleerd. Deze notulen moeten worden ondertekend door de voorzitter van de beleidsraad.
Voor 2020 zijn er geen gedagtekende notulen beschikbaar. De laatste ondertekende notulen dateren van 2 oktober 2019. Uit de ontwerpnotulen die het Rekenhof heeft ontvangen voor 2020, blijkt bovendien dat er in dat jaar slechts drie beleidsraden plaatsvonden (op 25 maart, 28 mei en 18 juni), terwijl dat er minimaal zes per jaar zouden moeten zijn.
Ook de benoeming van de nieuwe voorzitter van de beleidsraad ten gevolge van het aantreden van een nieuwe federale regering is niet gepubliceerd in het Belgisch Staatsblad.
De opmaak van een cijfermatig onderbouwd, gedetailleerd en duidelijk infrastructuur- en investeringsplan is nodig opdat de overheid tijdig de nodige kredieten kan uittrekken. Het Rekenhof kon echter naar aanleiding van zijn controle van de rekeningen 2020 geen evolutie vaststellen op dit vlak.
Samengevat stelt het Rekenhof vast dat heel wat aanbevelingen in de wind werden geslagen.
